Gebouwd als Gereformeerde Kerk, is deze karakteristieke Kuiperskerk opgericht zonder toren. De kerk heeft echter door de jaren heen verschillende denominaties gekend. In 1912 werd het gebouw gebruikt als Gereformeerde Kerk, gevolgd door de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in 1945 en de Nederlands Gereformeerde Kerk in 1969.
In maart 2002 werd gestart met een uitbreiding van het gebouw naar een ontwerp van architect Harpertz uit Enschede (48-02). Op vrijdag 3 april 2009 werd het orgel in de kerk in gebruik genomen na een omvangrijke verbouwing en uitbreiding. Het eerste orgel in de kerk, gebouwd door Jan Proper, dateert uit 1912 en werd vervangen door een Pels-orgel op 25 februari 1959. Dit Pels-orgel werd in 2008-2009 omgebouwd door de firma Nijsse & Zoon uit Oud-Sabbinge.
De Nieuwe Kerk van Kampen aan de Broederweg 34 was de derde Gereformeerde Kerk in Kampen (62-09).
Deze Gereformeerde Kerk, ontworpen door Tjeerd Kuipers, werd gebouwd in 1911-1912 in de Berlagiaanse-stijl. Kuipers was een zeer productieve kerkontwerper, vooral voor gereformeerde kerken in de periode van 1850-1940. De invloed van H.P. Berlage is duidelijk zichtbaar in de vlakke muurbehandeling, de rondboogvensters en de natuurstenen elementen. De kerk is gelegen op de hoek van twee straten aan de rand van het oude centrum.
OMSCHRIJVING
Het kerkgebouw is opgetrokken in schoon metselwerk en heeft de vorm van een Grieks kruis, dat onder grijze muldenpannen gedekte zadeldaken rust. De voorgevel (O) heeft een middenrisaliet dat de suggestie wekt van een driebeukige kerk. Het risaliet is voorzien van hoeklisenen met natuurstenen afdekplaten en heeft een waterlijst. De centraal geplaatste entree bevindt zich onder een rondboog met archivolten. De houten deuren zijn voorzien van ijzerbeslag en staan onder een natuurstenen kalf, met daarboven een verticaal geleed, rondboogvormig bovenlicht. Boven de entree bevinden zich drie hoge rondboogvormige vensters met glas-in-lood. In de top van de voorgevel bevindt zich een klein rondboogvormig venster. De zijgevels van het risaliet bevatten deuren onder segmentbogen met zandstenen aanzetstenen. In de terugliggende delen van de voorgevel staan kleine rondboogvormige vensters.
Zijgevel (Z) bestaat uit een risalerend geveldeel aan de linkerkant, wat de eindgevel van een transeptarm is, en een terugliggend geveldeel aan de rechterkant met een vierzijdige kapel. Zowel in het terugliggende geveldeel als in de kapel zijn er meerdere rondboogvensters te vinden. In het risaliet bevindt zich een entree onder een rondboog, daarboven is een zeer groot rondboogvormig venster met glas-in-lood geplaatst. Ook de noordelijke transeptarm bevat een dergelijk rondboogvormig venster.
De achtergevel heeft diverse kleine rondboogvormige vensters. Het interieur is vrij sober en heeft balkons, steunend op natuurstenen zuilen met corintische kapitelen en galerijen. Het beschoten plafond heeft plafondbalken die steunen op korbelen. De oorspronkelijke preekstoel bestaat uit een marmeren voet met houten opbouw.
WAARDERING
Deze kerk heeft een algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang vanwege verschillende redenen.
- Ten eerste dient het als een uitdrukking van het gereformeerde leven in Kampen.
- Ten tweede is het een kenmerkend voorbeeld van een gereformeerde kerk uit het oeuvre van Tj. Kuipers.
- Ten derde is het opmerkelijk vanwege de Berlagiaanse bouwstijl.
- Ten vierde heeft het een hoge mate van gaafheid van zowel het interieur als exterieur.
- Ten slotte heeft het een beeldbepalende functie.
